ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNİN HANGİ MADDESİ KAÇ OYLA KABUL EDİLDİ?
ALİ ULURASBA
ANKARA - TBMM Genel Kurulu'nda AK Parti ve Anavatan Partisi'nin birlikte verdikleri ve cumhurbaşkanını halkın seçmesi, seçimlerin 5 yıl yerine 4 yılda bir yapılmasını öngören kanun teklifinin 1. tur görüşme ve oylamaları tamamlandı.
48 saat sonra teklifin sadece 2. tur oylamaları yapılacak. Bu turda hiçbir madde, anayasa değişiklik çoğunluğu olan 367 rakamına ulaşamadı.
Ancak 2. turda 367 rakamına ulaşılamaz ve 330-367 arasında oy çıkarsa cumhurbaşkanı bu değişiklikleri referanduma götürebilecek.
330 altında çıkarsa madde zaten kabul edilmemiş oluyor. AK Parti 352 milletvekili, Anavatan Partisi de 20 milletvekili ile toplamda 372 milletvekiline ulaşıyor.
Görüşmelerde, ayrıca değişiklik teklifinin yürürlük maddesinde (7. madde) bir önerge verildi. Önerge, yapılan oylamada kabul edildi. Önergenin oylamasına 402 milletvekili katılırken, 358 milletvekili 'Kabul', 37 milletvekili 'Red', 1 milletvekili 'Çekimser', 1 Milletvekili 'Geçersiz' ve 5 milletvekili de boş oy kullandı.
Buna göre bu kanun, yayımı tarihinde yürürlüğe girecek ve halkoyuna sunulması durumunda 1 ve 3. maddeler birlikte; 2, 4, 5 ve 6. maddeler birlikte oylanacak.
Teklifin 7. ve yürürlük maddesinin oylaması ise; 'Katılan' 393, 'Kabul' 358, 'Red' 28, 'Çekimser' 2, 'Geçersiz' 2, 'Boş' 4 olarak gerçekleşti.
Teklifin 2. tur oylaması; Perşembe günü, yani 1. tur oylamanın üzerinden 48 saat geçtikten sonra yapılabilecek.
6. MADDEYE 350 KABUL, 34 RET OYU
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin 6. maddesiyle, Anayasaya getirilmesi öngörülen geçici 17. maddenin oylamasında, 350 kabul, 34 ret oyu kullanıldı.
AK Parti tarafından hazırlanan ve ANAVATAN'lı bazı milletvekillerinin de imza koyduğu, Anayasa değişikliği teklifinin ilk turunda, teklifin 6. maddesine bağlı geçici 17. maddenin gizli oylamasına 392 milletvekili katıldı.
Oylamada, 350 kabul, 34 ret, 4 çekimser ve 4 boş oy çıktı.
Söz konusu geçici 17. maddeye göre, Anayasanın 67. maddesindeki, ''seçim kanunlarında yapılacak değişikliklerin, yürürlüğe girdikleri tarihten itibaren 1 yıl içinde uygulanamayacağına'' ilişkin hüküm, cumhurbaşkanı seçiminde dikkate alınmayacak.
5. MADDEYE 351 KABUL, 41 RET OYU
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin, Anayasanın 102. maddesinde değişiklik öngören 5. maddesinin oylamasında, 351 kabul, 41 ret oyu kullanıldı.
AK Parti tarafından hazırlanan ve ANAVATAN'lı bazı milletvekillerinin de imza koyduğu, Anayasa değişikliği teklifinin ilk turunda, teklifin 5. maddesinin gizli oylamasına 399 milletvekili katıldı.
Oylamada, 351 kabul, 41 ret, 3 çekimser, 2 boş ve 2 geçersiz oy çıktı.
Teklifin söz konusu 5. maddesine göre, cumhurbaşkanı seçimi, cumhurbaşkanının görev süresinin sona ermesinden önceki 60 gün içinde; makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde de boşalmayı takip eden 60 gün içinde tamamlanacak.
Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, cumhurbaşkanı seçilecek.
İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü, ikinci oylama yapılacak. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oyu alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunu alan aday, cumhurbaşkanı seçilecek.
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliliğini kaybetmesi halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın, birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesiyle yapılacak. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde olacak. Aday, geçerli oyların çoğunluğunu alması halinde cumhurbaşkanı seçilecek.
Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar, görev süresi dolan cumhurbaşkanının görevi devam edecek.
Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenecek.
4. MADDEYE 350 KABUL, 56 RET OYU
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin, Anayasanın 101. maddesinde değişiklik öngören 4. maddesinin gizli oylamasında, 350 kabul, 56 ret oyu kullanıldı.
AK Parti tarafından hazırlanan ve ANAVATAN'lı bazı milletvekillerinin de imza koyduğu, Anayasa değişikliği teklifinin ilk turunda, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini öngören 4. maddesinin gizli oylamasına 415 milletvekili katıldı.
Oylamada, 350 kabul, 56 ret, 4 çekimser, 4 boş, 1 geçersiz oy çıktı.
Söz konusu maddeye göre, Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim görmüş TBMM üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilecek.
Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıla indirilecek; bir kimse, en fazla iki defa (5 artı 5) cumhurbaşkanı seçilebilecek.
Cumhurbaşkanlığına, TBMM üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi, 20 milletvekilinin yazılı teklifiyle mümkün olacak. Ayrıca, en son yapılan milletvekili genel seçiminde aldıkları geçerli oyların toplamı yüzde 10'u aşan partiler, ortak aday gösterebilecek.
3. MADDEYE 353 KABUL, 67 RET OYU
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin, Anayasanın 96. maddesinde değişiklik öngören 3. maddesinin oylamasında, 353 kabul, 67 ret oyu kullanıldı.
AK Parti tarafından hazırlanan ve ANAVATAN'lı bazı milletvekillerinin de imza koyduğu, Anayasa değişikliği teklifinin ilk turunda, Teklifin 3. maddesinin gizli oylamasına 426 milletvekili katıldı.
Oylamada, 353 kabul, 67 ret, 4 çekimser ve 2 boş oy çıktı.
Söz konusu 3. maddeye göre, TBMM, yapacağı tüm toplantı ve seçimlerde, üye tamsayısının en az üçte biri (184) ile toplanacak.
TBMM, Anayasa'da başkaca bir hüküm yoksa, toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla karar verecek. Ancak karar yeter sayısı, hiçbir şekilde üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından (138) az olamayacak.
2. MADDEYE 356 KABUL, 69 RET OYU
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin, Anayasanın 79. maddesinde değişiklik öngören 2. maddesinin oylamasında, 356 kabul, 69 ret oyu kullanıldı.
AK Parti tarafından hazırlanan ve ANAVATAN'lı bazı milletvekillerinin de imza koyduğu, Anayasa değişikliği teklifinin ilk turunda, Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) görev ve yetkileri kapsamına, cumhurbaşkanı seçimine ilişkin usul ve esasların da dahil edilmesini öngören 2. maddesinin gizli oylamasına, 434 milletvekili katıldı.
Oylamada, 356 kabul, 69 ret, 6 çekimser, 2 boş, 1 geçersiz oy çıktı.
1. MADDEYE 362 KABUL, 81 RET OYU
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin, milletvekili genel seçimlerinin 4 yılda bir yapılmasını öngören 1. maddesinin oylamasında, 362 kabul, 81 ret oyu kullanıldı.
AK Parti tarafından hazırlanan ve ANAVATAN'lı bazı milletvekillerinin de imza koyduğu, Anayasa değişikliği teklifinin ilk turunda, 1. maddenin gizli oylamasına 452 milletvekili katıldı.
Oylamada, 362 kabul, 81 ret, 5 çekimser, 3 geçersiz, 1 boş oy çıktı.
