Gıda, giyim, akaryakıt ve kira enflasyonu zıplattı
Aylık enflasyon, tüketicide yüzde 2.22, toptanda yüzde 3.23 artarak herkesi şaşırttı. Gıda, giyim, kira ve akaryakıt zammı yüksek enflasyona yol açtı. Yıllık TEFE yüzde 15.5 ile Kasım 2003 seviyesine geri döndü
EKONOMİ SERVİSİ
Yüzde 1 - 1.5 aralığında beklenen aylık enflasyon, toptan eşyada (TEFE) yüzde 3.23, tüketici fiyatlarında (TÜFE) yüzde 2.22 çıkarak herkesi şaşırttı. Gıda, giyim, kira ile kamunun akaryakıt fiyatlarındaki yüksek oranlı zamları enflasyonu artıran en önemli unsurlar oldu. Yıllık enflasyon TEFE'de yüzde 15.48'e çıkarak, Kasım 2003'teki düzeyine geri döndü.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan enflasyonun beklentilerin üzerinde çıkmasının, petroldeki artış ve tarım sektöründeki gelişmelerle ilişkili olduğunu söyledi. Erdoğan, petrol fiyatlarına için hükümetin yapabileceği fazla bir şey olmadığını, tarım sektörüne yönelik tedbir çalışmalarının ilgililerce yapılabileceğini kaydetti.
Devlet İstatistik Enstitüsü'nün (DİE) açıkladığı ekim enflasyonu beklentilerin çok üzerinde çıktı. Ekimde, aylık yüzde 2.22 çıkan TÜFE fiyatlarındaki artış, son 19 ayın en yüksek düzeyi olarak kayıtlara geçti. TÜFE'de yıllık enflasyon yüzde 9.86 oldu. Son iki ayda da tüketici enflasyonunun bu düzeylerde çıkması halinde yüzde 10 olarak revize edilen hedef aşılabilecek. Hedefin tutturulabilmesi için kalan iki ayda tüketici enflasyonunun 1.5'in altında çıkması gerekiyor.
En yüksek katkı gıdadan
Enflasyondaki artış, gıda, giyim, kira ve akaryakıt (ulaştırma) fiyatlarındaki yüksek zamlardan kaynaklandı. Ekimde gıda fiyatları yüzde 3, giyim fiyatları yüzde 5.7, kira fiyatları yüzde 1.7, ulaşım fiyatları ise yüzde 3.7 artış gösterdi. TÜFE'ye puan bazında bakıldığında 2.2 puanlık fiyat artışına en yüksek katkı 0.9 puanla gıdadan geldi. TÜFE'nin 0.5 puanı giyimden, 0.4 puanı konuttan, 0.3 puanı da ulaşım fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı.
TEFE'de ise aylık artış yüzde 3.23 ile son 21 ayın en yüksek düzeyine çıktı. TEFE'deki artışta kamu zamları ve buna bağlı olarak imalat sanayindeki zamlar ile mevsimsel etkiler nedeniyle tarım fiyatlarında yaşanan yükseliş etkili oldu. Ekimde tarım fiyatları yüzde 6.1, imalat sanayi fiyatları ise yüzde 2.6 arttı.
Fiyat artışları kamuda yüzde 3.9, özel sektörde yüzde 3 oldu. Aylık 3.23 puanlık TEFE'nin 0.94 puanı kamu zamlarından, 2,29 puanı da özel sektör zamlarından kaynaklandı. Yıllık TEFE ise 15.48 ile Kasım 2003'teki yüzde 16.1'lik enflasyondan bu yana en yüksek düzey oldu. Bir başka anlatımla; TEFE 2003 yılı sonuna geri döndü.
Zamlarda gıda ve giyim önde
Ekimde tüketici fiyatlarında zam şampiyonu fiyatı yüzde 35.8 artan yumurta oldu. Bu ürünü yüzde 24 zamla kuru fasulye, yüzde 20.1 zamla erkek kazağı izledi. En çok zamlanan ilk 10 ürünün dokuzu gıda ve giyim ürünleri olurken fiyatı en fazla artan onuncu ürün yüzde 7.6 ile mazot oldu. Mazotu yüzde 5.8 ile benzin izledi. Bu iki üründe son bir yıl içindeki zam oranı ise sırasıyla yüzde 29.1 ve yüzde 27.7 oldu.
Toptan eşya fiyatlarında da giyim ve gıda ürünleri ilk sırada yer aldı. Ancak toptanda ilk 10 ürün içinde TÜFE'den farklı olarak soba ve kat kaloriferi gibi ürünler de yer aldı.
(MİLLİYET)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 23:12
