KAYNAK : Haber Vitrini
ANKARA - TBMM Adalet Komisyonu, Emin Karaa başkanlığında toplandı. Komisyonda, dün Anayasa ve İçişleri Komisyonları'nda ele alınanan ve kamuoyunda 'Uyum Yasası' olarak bilinen 'Çeşitli Kanunlarda Değişiklik yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı' ele alınıyor.
Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, tasarının komisyona sunuluşunda yaptığı konuşmada, 8 kanunda değişiklik yapıldığını ifade ederek, bu kanunlardaki bazı hükümlerin yürürlükten kaldırıldığına dikkat çekti. Bakan Türk, tasarı ile İl İdaresi Kanunu, Basın Kanunu, Devlet Memurları Kanunu, Siyasi Partiler Kanunu, Dernekler Kanunu, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu, Jandarma Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun ile Devlet Güvenlik Mahkelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkındaki kanunlarında değişiklik yapıldığını ifade etti. Türk, açıklamalarında, tasarının hazırlanmasında geçen yıl Anayasa'da yapılan değişikliğe uyum, 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu ile diğer bazı kanunlar arasında ortaya çıkan farkların giderilmesi ve Türkiye'nin AB müktesebatının üstlenmesine ilişkin Ulusal Program'daki taahhütlerinden özellikle kısa vadeli olanları ve ayrıca orta vadeli olanların bir bölümünü karşılamak olduğunu ifade etti.
Türk, işkencenin önlenmesi ile ilgili değerlendirmelerde bulunurken, "Devlet memurları kanununun 13. maddesinde yapılan değişiklikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararı ile Türkiye'nin işkence nedeniyle mahkumiyeti durumunda sorumlu personele rücu konusu düzenlenmektedir. Bilindiği gibi bu konu zaman zaman Türriye'nin bu fiillerin mağduru olanlara tazminat ödenmesi ile sonuçlanmasıdır. AİHM'nin aralarında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3. maddesi de bulunan nedenlerden dolayı hükmettiği tazminatlar hakkında bir fikir vermek üzere şu rakamları arzetmekistiyorum. Bu işkenceyi yasaklayan maddesidir. Döviz olarak 549 bin 218 İngiliz sterlini, 3 bin ABD doları, 3 milyon 775 bin 968 Fransız frangı ödenmiştir. Ödenecek olan miktarlara gelince 1 milyon 694 bin 404 İngiliz sterlini, 77 bin 500 ABD doları ve 1 milyon 208 bin Fransız frangı. Yalnız işkence nedeniyle değil ama aralarında işkence ile ilgili AİHM 3. maddesinin de bulunduğu nedenlerden dolayı ödenen tazminatlardır.Genel olarak ödenen tazminatlar bunun dışındadır" ifadelerini kullandı.
Türk, açıklamalarında, TBMM'nin 24 Mart 2002 tarihen kadar bu tasarıları yasalaştırması durumunda bu ulusal programda üstlenilmiş olan kısa vadele tedbirlerin çok büyük bölümü yerine getirmiş olacağına da işaret etti.
Tasarı maddelerini de bir bir açıklayan Türk, 1. maddede İl İdaresi kanununda değişiklik yapıldığını ve Kaymakamlığa sadece Mülki İdare Amirleri hizmetleri sınıfından olanların vekalet edebileceğini söyledi.
TASARI NELER GETİRİYOR
Tasarıya göre, kaymakamlara sadece mülki idare amirliği hizmetleri sınıfından olanlar vekalet edecek. Jandarma subaylarının vekaleti kaldırılıyor. Tasarı çerçevesinde, 'Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünün, milli güvenliğin, kamu düzeninin, genel ahlakın korunması ve suç işlenmesinin önlenmesi için, tedbir yoluyla soruşturma safhasında Cumhuriyet Savcılığının talebi üzerine sulh ceza hakimince, kovuşturma safhasında görevli mahkemece her türlü basılmış eserin dağıtımının önlenmesine veya toplatılmasına karar verebilecek. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde bu eserlerin dağıtımının önlenmesine veya toplatılmasına, doğrudan doğruya Cumhuriyet Savcılığınca yazılı olarak karar verilebilecek. Bu halde Cumhuriyet Savcısı, kararını en geç 24 saat içinde yetkili sulh ceza hakiminin onayına sunacak. Bulh ceza hakimi 48 saat içinde kararını açıklayacak. Aksi takdirde Cumhuriyet Savcılığının kararı kendiliğniden hükümsüz sayılacak.
Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, Cumhuriyetin temel ilkeleri ve milli güvenlik aleyhinde işlenmiş bir suçtan mahkumiyetin halinde, faillerinden bir veya birkaçına ait olmaları şartıyla suçu ihtiva eden mevkute veya mevkuta sayılmayan basılmış eserlerin basımında kullanılan makineler ile diğer basım aletlerinin müsaderesine de karar verilecek.
SİYASİ PARTİLER KAPANMAYACAK
Aynı madde ile Basın Kanunu'nun 2. maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları da değiştirildi. Buna göre, basın yoluyla işlenen ve ek 1. maddede yazılı suçlardan mahkumiyet hallerinde, suç teşkil eden yazının yayımlandığı mevkutenin bir günden 15 güne kadar kapatılmasına da mahkemece karar verilebilecek. Buna göre, kapatılmasına karar verilen mevkutenin yayınına kapatılma süresinde devam edenler veya o mevkutenin açıkça devamı niteliğini taşıyan yeni mevkute çıkaranlar 1 aydan 3 aya kadar hapis cezasına çarptırılacaklar.
Tasarıya göre 'İşkence ya da zalimane, ayri insani veya haysiyet kırıcı muamele suçları nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince verilen kararlar sonucunda Devletçe ödenen tazminatlardan dolayı sorumlu personele rücu edilmesi hakkında da aynı hüküm uygulanacak.
Yasa tasarısı ile ayrıca, siyasi partiler kapanmayacak, devlet yardımlarından mahrum bırakılıyor. 312. maddeden ceza alanlar 5 yıl süreyle dernek kuramayacak. Olağanüstü Hal Bölgesi'nde toplantı ve gösteri yürüyüşleri yasağı kaldırılıyor. Devletin bütünlüğü ve cumhuriyetin ilkeleri aleyhine bir suçtan dolayı mahkumiyet halinde basılı eser ve baskı makineleri müsadere edilebilecek. Bu suçları işleyen basın kuruluşlarının kapatılma süresinin üst sınırı 30 günden 15 güne indiriliyor.
Yine yasa tasarısı ile Siyasi partilerin 'odak' iddisıyla kapatılması zorlaştırılıyor. 312. maddeden ceza alanlar 5 yıl süreyle dernek kuramayacak.
DERNEK KURMA ÖZGÜRLÜĞÜ
Tasarı ile dil, din, ırk ve mezhep farklılığına dayalı dernek kurulamayacak. Kapatılan parti ve yasak örgüt adım ve amblemi ile dernek kurulamayacak. Dernekler, federasyon ve konfederasyon altında toplanabilecek. Üniversite öğrencileri eğitim alanlarıyla ilgili dernek kurabilecek. Dernekler yabancı ülkelerdeki dernek yönetici ve üyelerini Türkiye'ye davet edebilecek ve kendi üyelerini bu ülkelere gönderebilecek. Toplantı ve gösteriler izin almadan yapılabilecek. Üst düzey devlet memurları ile milletvekilleri de toplantı ve gösteri düzenleyebilecek. Toplantı ve gösteri, ancak suç işlenmesinin önlenmesi ve başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması hallerinde ertelenebilecek. Ayrıca basın kanununu yasaklanmış bir dille yayın yapılması halinde sorumlu müdürler ile yayınlatanların gözaltına alınacağı hükmü kaldırılıyor. DGM'de sanık ile avukatların görüşmesindeki sınırlamalar kaldırılıyor. Derneklerin uluslararası faaliyet yasağı kaldırılıyor. Dernek, sendika ve meslek kuruluşlarının amaçları dışında gösteri yürüyüşü yasağı da kaldırılıyor.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 15:53
