KAYNAK : Haber Vitrini
NATO üyesi 19 ülkenin devlet ve hükümet başkanları, ittifak tarihinde ilk defa, eski bir Varşova Paktı üyesi ülkede, Çek Cumhuriyeti'nin başkentinde zirve toplantısına katılıyorlar.
Prag'da, olağanüstü güvenlik önlemleri çerçevesinde bu akşam, liderlerin yemekte buluşmalarıyla başlayacak ve 2 gün sürecek NATO zirvesi, ittifaka katılımı kabul edilecek yeni üyelerin isimlerinin resmen açıklanacak olması açısından önem taşıyor.
Programı, ''yeni üyeler, yeni yetenekler, yeni ortaklıklar'' başlığı altında sunulan NATO zirvesinde Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Uğur Ziyal ve NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Ahmet Üzümcü temsil edecek.
Çek Cumhuriyeti'ne öğlen saatlerinde gelecek Sezer, önce ABD Başkanı George Bush ile görüşecek.
Sezer'in Prag'da yapacağı temaslar arasında, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, İspanya Başbakanı Jose Maria Aznar, İngiltere Başbakanı Tony Blair, AB Dönem Başkanı Danimarka'nın Başbakanı Anders Fog Rasmussen ve Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'ın yanı sıra NATO üyesi olan ve ittifak ile işbirliği içindeki çeşitli ülkelerin devlet veya hükümet başkanları da bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in ikili temaslarında Türkiye-AB ilişkilerine öncelik verilmesi bekleniyor.
Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış'ın zirveye katılamaması nedeniyle Bakanlık Müsteşarı Büyükelçi Uğur Ziyal, zirvede dışişleri bakanları düzeyindeki toplantı ve etkinliklerde Yakış'ı temsil edecek. İkili temasları sırasında Sezer'e de eşlik edecek Ziyal'ın, ayrıca Danimarka Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı ve İrlanda'nın AB'den sorumlu Devlet Bakanı ile Hollanda, Avusturya ve Almanya dışişleri bakanlarıyla ikili görüşmeler yapması bekleniyor.
Sezer, Cuma akşamı, düzenlenecek basın toplantısının ardından Çek Cumhuriyeti'nden ayrılarak Türkiye'ye dönecek.
NATO Prag zirvesi, ittifakın bünyesine yeni üyeler alarak genişlemesine ilişkin kararın açıklanacak olması açısından ''tarihi önem'' taşıyor.
Orta ve Doğu Avrupa'nın 10 ülkesi (Arnavutluk, Estonya, Letonya, Litvanya, Makedonya, Romanya, Bulgaristan, Hırvatistan, Slovakya ve Slovenya), NATO'ya adaylıklarını resmen açıklamış bulunuyorlar.
NATO, 1949'da imzalanan Washington Antlaşması'ndan sonra ilk genişlemesini, 1952'de Türkiye ve Yunanistan'ın katılımıyla yaptı. İttifak, Almanya'nın 1955'de, İspanya'nın 1982'de katılımlarının ardından, son genişleme hareketini, 1999'da, Polonya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti'ni bünyesine alarak gerçekleştirmişti.
NATO'ya katılımları kabul edilecek ülkelerin isimleri, yarın sabah, devlet ve hükümet başkanlarının onayı ile resmen açıklanacak. Aynı gün öğleden sonra, bu ülkelerin liderleri, düzenlenecek toplantıda kısa konuşmalar yapacak.
Arnavutluk, Hırvatistan ve Makedonya dışında, 7 aday ülkenin ittifaka katılmasına yeşil ışık yakılması bekleniyor. Bu ülkeler, 2004 yılının ilkbaharında NATO üyesi olacaklar.
Türkiye, bekleme salonunda kalmaları olasılığı güçlü gözüken Romanya ve Bulgaristan'ın da Prag'da açıklanacak listeye katılımı için yoğun çaba harcadı.
Türk diplomatik kaynaklar, ''Yeni üyelerle ittifakın güçleneceğini düşünüyoruz. Bazı gözlemciler, karar mekanizmasında zaafiyetler doğabileceğini, oybirliği sistemini işletmenin zorlaşabileceğini düşünüyorlar. NATO'nun bir askeri harekat kararı alırken zorluklar yaşayabileceği endişesinde olanlar var. Bunların aşılabileceğini düşünüyoruz. Geniş bir genişlemeyi, Türkiye olarak destekliyoruz'' dediler.
NATO'nun genişlemeye yönelik tavrına ve özellikle Baltık ülkelerini bünyesine almasına başlangıçta sert tepkiler gösteren Rusya Federasyonu, ''ittifakın sınırlarına dayanmasına'' karşı çıkmaktan vazgeçti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, NATO'ya, ''yeni üyelerinin topraklarına askeri güç ve nükleer silah yığınağı yapmaması'' çağrısıyla yetiniyor.
NATO Genel Sekreteri George Robertson, Prag zirvesinde alınacak kararların Rusya'nın ulusal güvenliğine gölge düşürecek ve istikrar bozacak boyutta olmayacağı güvencesi verildiğini söyledi.
NATO, Rusya ile komşu olan ve ittifaka katılacak ülkelerde nükleer silah konuşlandırmayacağı mesajını yansıtıyor.
Rusya Devlet Başkanı Putin, bazı eski Varşova Paktı ülkelerinin NATO'ya katılımlarının kararlaştırılacağı Prag zirvesine gelerek ülkesini temsil etmeyi reddetti. NATO-Rusya Konseyi toplantısı, bu nedenle dışişleri bakanları düzeyinde yapılacak.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 18:42
