TERÖRLE MÜCADELEYE GÜÇLÜ YAPTIRIMLAR GELDİ

Güvenlik güçlerinin talepleri dikkate alınarak hazırlanan Terörle Mücadele Yasası (TMY) taslağında yeni yasalarla getirilen bazı haklar terör suçları açısından daraltılırken, önleyici yetkiler artırıldı. Taslak yasalaşırsa tutuklu ve hükümlü cezaevinden alınıp sorgulanabilecek; zanlının gözaltında tutulacağı, ancak ifadesinin alınmayacağı ilk 24 saatte avukatıyla görüştürülmeyebilecek. Dün TBMM'ye gönderilen taslakta yer alan düzenlemeler şöyle:

'TCK'daki cezalar yarı oranda artacak'
Doğrudan terör suçları dışındaki çok sayıda suç, terör örgütlerine yardım amacıyla yapılıyorsa "terör suçu" sayılacak. Böylece TCK'daki şu suçlar da "işlenme amacı" nedeniyle terör suçu sayılabilecek:
Cinayet, yaralama, göçmen-insan kaçakçılığı, intihara azmettirme, çocukların cinsel istismarı (çocuk pornosu vb.), alıkoyma, eğitim öğretimin, sendikal-mesleki faaliyetlerin, düşünce hürriyetinin engellenmesi, hırsızlık, radyasyon-atom enerjisi kullanma, tehlikeli maddeler bulundurma (bomba imali vb. için), çevrenin kasten kirletilmesi (zehirli varillerin gömülmesi vb.), uyuşturucu üretip satma, sahtecilik suçları, korku ve panik yaratma amaçlı tehdit (esnafa kepenk kapattırma vb.), suç işlemeye tahrik (çocukları, gençleri eyleme yönlendirme vb.), suçu ve suçluyu övme (Sayın Öcalan ifadesi vb.), fuhuş (bu yolla gelir sağlanması), ihaleye fesat karıştırma (devlet ihaleleri), bilişim ve bankacılık suçları, devletin egemenlik alametlerini aşağılama (bayrağın yakılması vb.), halkı askerlikten soğutma, orman yakma, kaçakçılık, tarihi eser kaçırma, olağanüstü hal ilanına neden olan eylemler.
Bu suçlara TCK'da öngörülen cezalar yarı oranında artırılarak uygulanacak.

Bildiri yayınına hapis cezası
Terörle mücadele edenlerin, ihbarcı ve muhbirlerin kimliklerini açıklayanlar, örgüt bildirilerini yayımlayanlara artık para cezası değil, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Örgüt propagandasını; amblem ve işaretini taşıyarak, üniformaya benzer giysiler giyerek, eylemlerde yüzlerini kapatarak, afiş, pankart taşıyarak, slogan atarak yapanlar 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası alacak. Suç, basın yoluyla işlenirse ceza yarı oranında artırılacak.

Silahsız örgüt üyeliğine 22.5 yıl
"Silah kullanmadan anayasal düzeni yıkma amacı taşıyan" örgütleri "kuranlara" verilecek cezanın üst sınırı 10 yıldan 22.5 yıla çıkarıldı. Nur cemaatinin önde gelen ismi Fethullah Gülen daha önce bu maddeden yargılanmıştı.

Cezaevindeyken sorgulama geliyor
Tutanağa, ifadeyi alan kolluk gücünün adı değil, sicil numarası yazılacak.
Soruşturma tehlikeye düşecekse, avukata dosya inceletilmeyecek. Örgüte haber gönderdiğine yönelik bulgu varsa avukatın belgelerine el konabilecek. Tutuklu ve hükümlüler cezaevinden alınıp sorgulanabilecek.

'Şiddet' koşulu aranmayacak
Propaganda cezası verilmesi için AB'ye uyum kapsamında getirilen "şiddete teşvik" koşulu aranmayacak.
Propaganda suçu siyasi parti, dernek binalarında, yurtlarda işlenirse, ceza iki kat artacak.
Örgütlere bilerek ve isteyerek maddi yardımda bulunanlar, örgüt bunu kullanmasa da 5 yıla kadar ceza alacak. Suçu kamu görevlisi işlemişse ceza 7,5 yıla çıkacak.
Propaganda suçlarını işleyenler ancak bir kez etkin pişmanlıktan yararlanabilecek.

Propagandaya da dinleme geliyor
Telefonların dinlenmesi, ajan kullanma, teknik takip gibi uygulamalar sadece silahlı terör örgütleri için değil, propaganda dahil "terör suçu" sayılan tüm suçlar yönünden kullanılabilecek. Terör suçlarına bakan yargıçlar ve savcıların korunma talepleri ivedilikle karşılanacak.

Haklarda 'terör' daralması olacak
Yeni yasaların tanıdığı bazı haklar, terör suçlarında uygulanmayacak. Soruşturma tehlikeye düşecekse gözaltındaki zanlı hâkim kararıyla 24 saat avukatıyla görüştürülmeyecek. Zanlının bu sürede ifadesi de alınamayacak.
Gözaltına alındığı sadece bir yakınına haber verilecek olan zanlının sorgusuna da sadece bir avukatı katılabilecek.

Şemdinli sanıklarına tahliye yolu açıldı
Taslakla, terörle mücadele sırasında suç işleyen ve tutuklanan güvenlik güçlerinin TCK'daki "adli kontrol" sisteminden faydalanabileceği belirtildi.
TCK'da bir tutuklunun tahliye edilerek adli kontrolden yararlanabilmesi için; cezası 3 yıla kadar hapis cezası olan bir suçtan yargılanması gerektiği belirtiliyor. Güvenlik güçleri için bu sınırlamayı kaldıran taslaktaki düzenlemeye göre ise, örneğin ömür boyu hapisle yargılanan Şemdinli sanıkları astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz, ceza sürelerine bakılmaksızın tahliye edilerek uygulamadan faydalandırılabilecekler.

Teslim olmayan vurulacak

Yeni düzenleme yasalaşırsa, terör örgütlerine karşı icra edilecek operasyonlarda "teslim ol" emrine uymayarak silah kullanmaya teşebbüs edilmesi halinde kolluk görevlileri tehlikeyi etkisiz kılabilecek ölçü ve orantıda duraksamadan hedefe karşı silah kullanmaya yetkili olacak. Anayasa Mahkemesi, bu konudaki bir düzenlemeyi 1999'da iptal etmişti. Yeni düzenlemede, iptal edilenden farklı olarak "tehlikeyi etkisiz kılabilecek ölçü ve orantıda" ifadesi yer alıyor.
Eski düzenlemede güvenlik güçlerinin ateşli silah kullanabileceği belirtiliyordu. Yenisinde sadece silah kullanabileceği ifade edildi. Anayasa Mahkemesi, iptal kararının gerekçesinde, "ateşli silah kullanmanın operasyonlarda başvurulacak son çare olduğunu" belirtmişti.
Mahkeme, "teslim ol" çağrısına uymayanların kullandıkları silahın ateşli silah olup olmadığına bakılmaksızın sadece teşebbüs halinde bile ateşle karşılık verilmesini "olağanüstü bir yetki" olarak yorumlamıştı.

Özgür Gündem maddesi

Taslakta, terör örgütü faaliyeti çerçevesinde yayın yapan, işlenmiş suçu ve suçluyu öven, örgüt propagandası içeriğine sahip yayınların, hâkim kararı ile ya da acil durumlarda savcı talimatıyla 15 günden 1 aya kadar durdurulabileceği yer aldı. Ancak Başbakanlık'ın bu düzenlemeyi üzerinde oynama yaparak, daha dar kapsamlı hale getirebileceği belirtildi.
Örneğin terörist Abdullah Öcalan'ı öven bir haber nedeniyle gazetenin kapatılabilmesini sağlayacak düzenlemenin, terör örgütünün lideri için "Kürt halk önderi" türünde ifadeler kullanan "Ülkede Özgür Gündem" çizgisinde yayın yapan organları hedef aldığı yorumları yapıldı.

(miliyet)