Türkiye ve Irak’tan tarihi imza
Türkiye ile Irak arasında 20 yıldır çözülemeyen su paylaşımı sorunu sona erdi. İki ülke, Fırat ve Dicle nehirlerinin yönetimi için ortak bir mekanizma kurulmasını öngören tarihi anlaşmayı Bağdat’ta imzaladı
Irak ve Türkiye, on yıllardır çözülemeyen su paylaşımı sorununu sona erdirecek "tarihi anlaşma" için bugün Bağdat’ta imzaları attı.
Anlaşma, iki ülke arasında Fırat ve Dicle nehirlerinin yönetiminde ortak bir mekanizma kurulmasını ve Türk firmalarının Irak’taki su altyapısının modernizasyonuna katkı sağlamasını öngörüyor.
20 YIL SONRA GELEN UZLAŞMA
Irak ile Türkiye arasında su paylaşımı konusundaki anlaşmazlık, 2000’li yılların başından bu yana çözülememişti.
Irak tarafı uzun süredir Türkiye’nin baraj projelerini eleştirirken, Ankara, “Irak’a taahhüt edilenden fazla su bırakıyoruz” açıklamalarıyla iddiaları reddediyordu.
Bugün imzalanan "Su Alanında İşbirliği Mekanizma Belgesi", bu uzun süren krizi sonlandırarak iki ülke arasında yeni bir diplomatik dönemi başlattı.
FİDAN: TARİHİ VE TÜRÜNÜN İLK ÖRNEĞİ
Bağdat’ta düzenlenen törende konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, anlaşmayı “önemli, tarihi ve türünün ilk örneği” olarak nitelendirdi. Fidan, "Uzun yıllar sonra Türkiye ve Irak su konusunda gerçek bir işbirliği yapıyor" dedi.
Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin de anlaşmayı, "İki ülke arasında ortak çıkarları önceleyen yeni bir sayfa" olduğunu öne çıkardı.
MEKANİZMANIN DETAYLARI
Mekanizma, 2024 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Bağdat ziyaretinde imzalanan çerçeve anlaşmasının fiilen uygulanmasını sağlayacak.
Bu sistemle Türk firmalarının üstleneceği projelerin finansmanı, Irak’tan yapılan petrol satışlarına dayalı bir kaynakla karşılanacak.
Türkiye, bu sayede Irak’ın su altyapısının güçlendirilmesine ve kaynakların sürdürülebilir yönetimine katkı sağlamayı hedefliyor.
Birleşmiş Milletler, Irak’ı “iklim değişikliğine karşı en savunmasız beşinci ülke” olarak sınıflandırmıştı.
Ülkede yaşanan kuraklık, Tigris ve Fırat nehirlerinin seviyesini 80 yılın en düşük noktasına çekmişti.
Yeni anlaşma, hem bu krizlerin önüne geçmeyi hem de Türkiye’nin bölgesel işbirliği kapasitesini artırmayı amaçlıyor.
TÜRKMEN DİPLOMASİSİ DEVREDE
Görüşmeler sürecinde, Irak Türkmen Cephesi’nin arabulucu rolü dikkat çekti. Türkmen lider Muhammet Seman Ağa’nın Ankara ve Bağdat arasındaki temasları, iki ülke ilişkilerinde güven köprüsü oluşturdu.
Ankara, "sınıraşan suların adil ve akılcı paylaşımı" ilkesine bağlı kalmaya devam ediyor. Türk yetkililere göre Temmuz 2025’te saniyede 654 metreküp, Ağustos’ta 571 metreküp su bırakıldı.
