Yeni savaş gemisi yan yattı, Kim Jong-un sorumluları sallandıracak

Kuzey Kore'nin yeni donanma muhribinin başarısız fırlatılışta sakatlanmasını izleyen Kim Jong Un'un öfkesi

Kuzey Kore'nin en yeni savaş gemisi, çarşamba günü düzenlenen denize indirme töreni sırasında ciddi şekilde hasar gördü. Kazaya tanık olan lider Kim Jong Un, bunun ülkenin itibarına utanç getirdiğini ve sorumluların cezalandırılacağına yemin ettiğini devlet medyası bildirdi.

Nadir görülen bir başarısızlık itirafında bulunan Kore Merkez Haber Ajansı (KCNA), henüz ismi açıklanmayan 5 bin tonluk destroyerin fırlatma mekanizmasında meydana gelen bir arıza nedeniyle kıç tarafının suya erken kaydığını, gövdenin bazı parçalarının ezildiğini ve pruvanın gemi yolunda kaldığını bildirdi.

Kim, fırlatma başarısızlığını "bir suç eylemi" olarak nitelendirdi ve bunun, Mühimmat Sanayii Departmanı, Kim Chaek Teknoloji Üniversitesi ve merkez gemi tasarım bürosu da dahil olmak üzere çok sayıda devlet kurumunun "tam bir dikkatsizlik" ve "sorumsuzluk" nedeniyle olduğunu söyledi.

Güney Kore askeri analizine göre, geminin suda yan yattığı belirtilirken, Genelkurmay Başkanı Sözcüsü Lee Sung-joon, perşembe günü düzenlediği basın toplantısında şunları söyledi:

Deniz analistleri, böyle bir fırlatma arızasında bir geminin uğrayacağı hasarın "felaket" olabileceğini söyledi. Devlet medyası kaza görüntülerini hemen yayınlamadı.

Bu uydu görüntüsü, 18 Mayıs 2025'te, bir fırlatma töreni sırasında "ciddi bir kaza" nedeniyle hasar görmesinden sadece birkaç gün önce, Kuzey Kore'nin Chongjin tersanesindeki Kuzey Kore'nin ikinci en yeni muhribini gösteriyor 

Maxar Teknolojileri

Kuzey Carolina'daki Campbell Üniversitesi'nde denizcilik uzmanı olan profesör Sal Mercogliano, CNN'e yaptığı açıklamada, "Gemi birlikte hareket etmezse, oluşan gerilimler gövdeyi parçalayacaktır" dedi.

Hawaii'deki donanma analisti Carl Schuster, KCNA hesabını inceledikten sonra, gerilimlerin "gövdeyi eğeceğini, çatlaklara neden olacağını ve (muhtemelen) en büyük gerilimin nereye düştüğüne bağlı olarak omurgayı kıracağını" düşündüğünü söyledi.

Fırlatma başarısızlığı, analistlerin Kuzey Kore'nin onlarca yıldır en iddialı deniz modernizasyon çabası olarak gördükleri girişimde bir aksilik olarak görülüyor.

Gemi, Kuzey Kore tarafından kısa bir süre içinde ortaya çıkarılan ikinci büyük donanma yüzey gemisi olacaktı . Nisan ayında Kim, ülkenin on yıllardır inşa ettiği ilk yeni muhrip olan Choe Hyon'u tanıttı ve daha fazla muhrip ve çeşitli kruvazör ve fırkateyn inşa etme hedefini açıkladı.

"Yeni nesil" bir savaş gemisi olarak tanımlanan Choe Hyon, Pyongyang'ın ABD ve Güney Kore'den gelen artan tehditler karşısında donanma hazırlığını güçlendireceğini söyleyerek devlet medyasında büyük bir tantanayla tanıtıldı.

Batılı savunma analistleri, Choe Hyon'un Kore Halk Donanması'na hakim olan eski Sovyet dönemi gemilerinden bir sapma olduğunu belirtti. Ayrıntılar yetersiz kalırken, uydu görüntüleri ve görüntüler Choe Hyon'un benzer Rus donanma gemileriyle tasarım öğelerini paylaşabileceğini öne sürdü.

Güney Kore Askeri Sözcüsü Lee, Çarşamba günü hasar gören geminin Choe Hyon ile aynı donanıma sahip olduğunun düşünüldüğünü söyledi.

Çarşamba günkü olay, ülkenin donanmasını ölçeklendirme yeteneği konusunda şüphe yaratabilir. Kim, hasarın yalnızca teknik onarımlarla değil, aynı zamanda siyasi hesap verebilirlikle de ele alınacağını söyledi.

İktidardaki İşçi Partisi'nin Haziran ayı sonunda yapılacak genel kurul toplantısından önce muhripin onarılmasını emretti ve konuyu ulusal bir onur meselesi olarak niteledi.

Ancak analistler, olası hasarın boyutunu göz önünde bulundurarak Kim'in verdiği son tarihe uymanın neredeyse imkansız olduğunu söylüyor.

Emekli Güney Koreli Amiral Kim Duk-ki, CNN'e yaptığı açıklamada, Kuzey Kore'nin 5.000 tonluk bir destroyeri denize indirmek için gerekli altyapıya (kuru havuz) sahip olmadığını, hatta onu kurtarıp onarmaktan bile yoksun göründüğünü söyledi.

Kuru havuz, bir gemiyi yüzdürmek için suyla doldurulabilen veya bir gemi inşa etmek veya onarmak için boşaltılabilen bir havuz tesisidir. 

Uydu görüntüsü, Kuzey Kore'nin ikinci en yeni muhribinin, 12 Mayıs 2025'te, bir fırlatma töreni sırasında 'ciddi bir kaza' sonucu hasar görmesinden sadece birkaç gün önce, Kuzey Kore'deki Chongjin Tersanesi'nde görüldüğünü gösteriyor. 

Hava otobüsü

Emekli amiral, "Kuru havuz pahalı bir tesis ve Kuzey Kore'nin muhtemelen bir kuru havuzu yok... Suyu boşalttıktan sonra bir gemiyi kuru havuzda onarmak kolaydır, ancak onlarda böyle bir tesis yok" dedi ve restorasyonun dört ila beş ay sürebileceğini sözlerine ekledi.

Güney Koreli milletvekili ve savunma analisti Yu Yong-weon, geminin denize indirilmesinde acele edilmesinin Çarşamba günü yaşanan sorunlara yol açmış olabileceğini belirterek, aceleci onarımların ileride daha fazla soruna yol açabileceği konusunda uyardı.

Schuster, eğer mümkünse onarımların haftalar yerine aylar sürmesinin daha muhtemel olduğunu söyledi.

KCNA'nın haberine göre, kaza soruşturma grubu kuruldu ve üst düzey yetkililer yaklaşan Parti Merkez Komitesi toplantısında kınamayla karşı karşıya kalabilir.

Kuzey Kore donanması sıklıkla askeriyesinin en az gelişmiş kolu olarak görülür. Muhrip geliştirmenin hızlanan temposu bazı dış gözlemcileri şaşırtmış, teknolojinin ne kadarının işlevsel, ne kadarının sembolik olduğu konusunda sorular ortaya çıkarmıştır.

ABD'li Profesör Mercogliano, Pyongyang'ın yeni savaş gemilerinde motor olup olmadığının henüz belli olmadığını, zira devlet medyasının gemilerin hareket halindeyken görüntülerini paylaşmadığını söyledi.

Sorumluların tespit edilerek cezalandırılacağını belirten Kim, askeri personelin daha titiz davranması gerektiğini dile getirdi. Kuzey Kore yetkilileri, kazaya ilişkin kapsamlı bir soruşturma başlatıldığını duyurdu.

Yapılan incelemelerde, geminin gövdesinde hasar olmadığı ancak sancak tarafında çizikler tespit edildiği belirtildi. Açıklamada, kurtarma kanalından su sızdığı da kaydedildi.

Gemi suya indirilmeden önce çekilmiş uydu fotoğrafında, Kim'in de aralarında bulunduğu bir grup insanın töreni izlemesi için bir loca hazırlandığı görülüyor.

'SUÇLULARI' BULMAK İÇİN SORUŞTURMA BAŞLATILDI

Kore Halk Ordusu Deniz Kuvvetleri, sorumluların belirlenmesi için bir soruşturma ekibi oluşturulduğunu açıkladı. Ordu kaynakları, kazada herhangi bir yaralanma ya da ölüm yaşanmadığının altını çizdi. Güney Kore Savunma Bakanlığı da geminin suda yan yattığını doğruladı.

The Guardian'ın haberine göre, askeri uzmanlar olayın halka açık bir etkinlikte gerçekleşmesinin Kim Joun-un nezdinde ek bir prestij kaybına yol açtığını öne sürdü.

Kazadan sonraki ana ait uydu görüntüsü

Uydu görüntülerinde, 5 bin tonluk muhribin yan yatmış ve kısmen ezilmiş durumda olduğu ve üzerinin mavi brandalarla kapatıldığı görüldü.

KAZA NASIL MEYDANA GELDİ?

ABD'li araştırma kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi (CSIS), olayla ilgili uydu görüntülerini inceleyerek detaylı bir açıklama yaptı. Kurumun analizine göre, gemi altına yerleştirilen tekerlekli sistemin kontrolünün kaybedilmesi sonucu kıç bölümünün limana doğru savrulduğu tespit edildi. CSIS, geminin ön kısmının ise kızak üzerinde sabit kaldığını söyledi.

Kuzey Kore lideri Kim, kazada rolü olan bütün sorumluların tespit edileceğini duyurdu.

NEDENİ TECRÜBESİZLİK Mİ?

CSIS yetkilileri, Chongjin'de bulunan tersanenin genellikle ticari amaçlı balıkçı gemileri üretiminde faaliyet gösterdiğini vurguladı. Raporda, bu tesisin büyük tonajlı savaş gemilerinin denize indirilmesi için gerekli teknik altyapıdan yoksun olduğuna dikkat çekildi.

Kuzey Kore resmi haber ajansı KCNA, hasar gören geminin onarım sürecine ilişkin bilgi verdi. Haberde, geminin su alan bölümlerinden deniz suyunun tahliye edilmesi işleminin 48-72 saat içinde tamamlanmasının beklendiği aktarıldı. Geminin yan kısımlarındaki ezilmelerin giderilmesi için ise yaklaşık on günlük bir süre gerekeceği bildirildi.

Ordu kaynakları, yaşanan kazanın ciddiyetle ele alınacağını vurguladı. Kuzey Kore liderinin ardından açıklamalar yapan yetkililer, olayın "ülke genelinde disiplin eksikliğiyle mücadele edilmesi gerektiğini" kanıtladığını iddia etti.