KAÇAK CEP TELEFONU SATAN 1000 BAYİ KAPANDI!..
Çalıntı ve kayıt dışı telefonlar için yapılan düzenlemeler ilginç bir gerçeği ortaya çıkardı. MOBİSAD, bin bayinin kepenk indirip izini kaybettirmeye çalıştığını açıkladı.
Kayıt dışı cep telefonu satan kişiler için ağır cezalar öngören yasa değişikliği sektörü karıştırdı. Yapılan incelemelerde bazı telefon bayilerinin müşteriye kestiği faturayı ilgili kurumlara beyan etmediği tespit edilirken, sektör temsilcileri, “Bahse konu cihazların seri numaraları kayıtlarda görünmüyor. Sonuçta pek çok telefon kaçak duruma düşecek.” uyarısını yapıyor. Sektörden bir başka isim de kaçak telefon satan bin bayinin kanun yürürlüğe girer girmez kepenk indirdiğini belirtiyor. Aynı kaynak söz konusu bayilerin izini kaybettirmek için böyle bir yönteme başvurduğuna dikkat çekerken, 13 Temmuz’da yürürlüğe giren kanunda kayıt dışı telefon satan işyerleri kapatılmış olsa bile sahipleri hakkında 3 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. Telefonunun kaçak olduğunu öğrenen kullanıcıların ise Turkcell, Telsim ve Avea bayilerine 5 Yeni Türk Lirası yatırarak kaydettirmesi gerekiyor. Aksi takdirde bu durumdaki telefonlar 14 Aralık’tan sonra görüşmelere kapatılacak. Bu arada çalıntı telefonların kullanımını engellemek amacıyla bilgi ihbar merkezleri kuruluyor. Telefonu gasp edilen kişilerin, merkezleri aradığı andan itibaren cihazlar bloke edilecek. Her yıl 3 milyar dolarlık vergi kaybına yol açan cep telefonu kaçakçılığına savaş açan Telekomünikasyon Kurumu, bayileri belgeli çalışmaları konusunda uyarıyor.
35 milyon cep telefonunun 13 milyona yakının kurum kayıtlarında yer almaması kaçakçılığın yeni bir sektör haline dönüştüğünü gözler önüne seriyor. Aynı rakamın tedbir alınmadığı takdirde 16 milyona çıkabileceğini kaydeden Telekomünikasyon Kurumu Başkanı Tayfun Acarer, "Bıraksak bu devam edip gidecekti. 5392 sayılı Telsiz Kanunu'nda yapılan değişiklik buna tam zamanında neşter vurdu." diyor. Acarer, denetimlerden taviz verilmeyeceğinin altını çiziyor ve ekliyor: "Artık faturasız cep telefonu almak akıl kârı değil." Kaçak durumdaki cihazların kayıt altına alınması için 1 Eylül'den itibaren kapsamlı bir çalışma başlatmayı planlayan Üst Kurul, bu işlemler sırasında yasadışı yollardan cep telefonu sattığı tespit edilen kişiler hakkında da savcılıklara suç duyurusunda bulunarak yasal işlem başlatılmasını isteyecek. Kayıt sırasında cihaz kaçak olduğu halde fatura kesen işyerlerinin de tespiti yapılacak. Mobil İletişim Sistemleri ve Araçları İşadamları Derneği Başkanı Murat Dursun'un şu sözleri konuya farklı bir boyut kazandırıyor: "Şu anda bu durumda olan bin bayinin işyerini kapattığını belirledik." Kepenk indirenlerin izlerini kaybettirmeye çalıştığını vurgulayan Dursun, "Ancak yanılıyorlar. Takip sonuna kadar devam edecek." diyor. Dursun'a göre sektörde kayıt dışı çalışan bazı kişiler yurtdışındaki paravan şirketler aracılığı ile veya sahte belgelerle cep telefonlarına yasal kılıf takıyor. Telefonların düşük faturalı gösterilerek gümrükten geçtiğini aktaran Dursun, "400 Euro'luk bir telefonu 50 Euro'ya ithal ettiğini belirten firmanın belgeleri mutlaka kontrol edilmelidir." ifadelerini kullanıyor. Bu durumdaki bayilerden sektörün haberdar olduğunu aktaran Serbest Telekom İşletmecileri Derneği Başkanı Yusuf Ata Arıak da yasa değişikliğini ‘olumlu bir karar' diye niteliyor. Arıak, haberleşmede güvenin ön plana çıktığını dile getirerek, "Türkiye'de kayıt dışı ekonomi çok yaygın. Cep telefonu pazarında da aynı tablo göze çarpıyor. Milyar dolarlara varan kaybın önüne geçilmesi için önemli bir adım atıldı. Ancak yasanın neler getireceğini uygulamada göreceğiz. Denetimde taviz verilmemesini istiyoruz." diye konuşuyor.
CEP TELEFONUNUZ KAÇAK MI, DEĞİL Mİ?
1- Telefonun *#06# tuşlarına basıldığında ekrana IMEI numarası geliyor.
2- IMEI numarası http://imei.tk.
gov.tr/ adresine girilerek sorgulanabiliyor.
3- İnternetteki sorgulamada kaçak telefonlar için 'kayıt bulunamadı' ibaresi yer alıyor.
4- Telefonun kaçak çıkması halinde Turkcell, Telsim ve Avea bayilerine 5 YTL yatırılacak.
5- Fatura ibraz eden kullanıcılar söz konusu ücreti ödemeden cihazını kaydettirebilecek.
NOT: Sisteme dahil olmayan kaçak telefonlara 1 Eylül-1 Aralık 2005 tarihleri arasında 'Telefonunuz kayıtlı değil, gerekli işlemi yaptırın' şeklinde kısa mesaj gönderilecek. 14 Aralık'a kadar kayıt yaptırmayan abonelerin cihazları konuşmaya kapatılacak.
Çalıntı telefonu kullanana 10 bin YTL ceza
Son düzenleme cep telefonu bayilerinin yanında teknik servislere de çekidüzen veriyor. Telekomünikasyon Kurumu'ndan yetki belgesi alan ve standartlara uyan merkezler ancak servis hizmeti sunacak. Murat Dursun, 14 Temmuz tarihi itibarıyla kaçak ya da çalıntı cep telefonu kullananlara da çeşitli müeyyideler uygulanacağını belirtiyor. Buna göre çalıntı telefona SIM kart takıldığında karttaki kimlik bilgileri GSM operatörleri tarafından tespit edilecek. Daha sonra bu bilgiler Çağrı Merkezi'ne gönderilecek. Buradan da güvenlik güçleri ilgili kişi hakkında takibat başlatacak. Savcılık incelemesi sonunda çalıntı ya da kaçak telefon kullandığı kesinleşen kişiler 100 YTL'den 10 bin YTL'ye kadar para cezası talebiyle yargılanacak. Yurtdışından telefon alan kullanıcıların yanı sıra turist ve gurbetçiler de telefonlarını SIM kart değiştirmeden kullanabilecek. Aksi takdirde telefonları görüşmeye kapatılacak. Dışarıdan getirenler ise gümrükte cep telefonunu beyan ederek aldığı belgeyi Turkcell, Telsim ve Avea bayilerine ibraz edecek. Böylece telefon Telekom Üst Kurulu kayıtlarına dahil olacak. Ülkemizi ziyaret için gelen turist ve gurbetçi vatandaşlar da ‘Yeşil liste' adıyla oluşturulan bölümde yer alacak. Ancak sadece gurbetçinin değil, birçok yabancı turistin Türkiye'de uzun süre kaldığına dikkat çeken bir sektör yetkilisi, "SIM kartın değişmemesi halinde aynı kişiler yüklü faturalar ödemek zorunda kalacak. Yönetmelikte bununla ilgili boşluk giderilebilir." değerlendirmesini yapıyor.
Mobisad Başkanı Dursun, yeni kurulacak ‘bilgi ihbar merkezleri'nin verimli olabilmesi için de personel ihtiyacının bir an önce giderilmesini istiyor. Dernek olarak kadro tahsisi yapılması yönünde ilgili yerlere teklifte bulunduklarını dile getiren Dursun, "Telekomünikasyon Kurumu mevcut kadrosuyla kendi işlerine yetişemiyor. Şimdi ayrı bir birim daha doğdu. Bu kadar önemli bir birime eleman tahsisi yapılmadığı sürece aksaklıklar yaşanabilir." diyor.
/Zeliş Yıldıral - Zaman