ÜNİVERSİTE MEZUNLARININ ONDA BİRİ İŞSİZ

Alınan bilgiye göre, DİSK-ARGE tarafından yapılan araştırmada, AB ülkelerinde ve Türkiye'de eğitim düzeyi ile işsizlik arasındaki ilişki karşılaştırıldı.

Araştırmada, AB ülkelerinin 1997 yılında oluşturdukları Avrupa İstihdam Stratejisi (Lizbon Bildirgesi) ile istihdam oranlarını 2010 yılına kadar yüzde 70'e çıkarma hedefini önlerine koydukları belirtildi.

AB'ye üye 27 ülkenin istihdam oranının şimdiden 65'i bulduğu belirtilen araştırmada, ''Türkiye'nin bu hedefin oldukça uzağında kaldığı ve 15 yaş üstü çalışabilir nüfusun yarısından fazlasının iş gücünün dışında kaldığı'' kaydedildi. Türkiye'de her 100 kişiden sadece 46'sının istihdam edildiği ifade edilen araştırmada, ''Aynı göstergeyi nitelikli iş gücü sayılabilecek üniversite mezunlarına göre incelediğimizde de aynı sonuç çıkmaktadır. Türkiye'de üniversite mezunu çalışabilir nüfusun yüzde 29'u ekonominin dışındayken, AB ülkelerinde bu oran yüzde 16'' denildi.

-İŞSİZLİĞİN NEDENLERİ-

Kültürel ve sosyal nedenler bir tarafa bırakılıp, soruna sadece iş gücü talebi ve arzı açısından bakıldığında bu durumun muhtemel iki nedeni olabileceğine yer verilen araştırmada, bunlardan birincisinin ''ekonominin, nüfus artışı ve göç gibi nedenlerle artan iş gücü talebini emme kapasitesinin bulunmaması'', ikincisinin ''Türkiye'deki 15-65 yaş arası çalışma çağında bulunan nüfusun istihdam edilebilir vasıflara sahip bulunmaması'' olarak gösterilebileceği belirtildi.

Araştırmada, ''Bu nedenlerden birincisine yönelmek doğrudan Türkiye'de bugüne kadar uygulanan ekonomik politikaların eleştirisini gerektirdiği gibi sermaye sahibi kesimlerinde çalışma biçimlerini sorgulamaya tutacaktır. Herhalde bu nedenle olsa gerek, istihdam ve işsizlik sorunlarının ele alındığı her toplantıda eğitim tek çıkış yolu olarak gösterilmekte ve birinci nedenden böylelikle uzak durulmaktadır'' değerlendirmesinde bulunuldu.

-''ÜNİVERSİTE MEZUNU OLMAK DA DURUMU DEĞİŞTİRMİYOR''-

AB ülkelerindeki verilerin eğitim düzeyi ilerledikçe işsizliğin azaldığı belirtilen araştırmada, şunlar kaydedildi: ''AB ülkelerinde ilköğretim seviyesindekiler arasında işsizlik oranı yüzde 12 civarındayken, üniversite mezunları arasındaki işsizlik oranı belirgin bir düşüşle yüzde 4,6'ya inmektedir. Oysa Türkiye eğitim ile çalışma yaşamı arasında bir kopukluk sözkonusu. Eğitim düzeyinin yüksek olması ne işin niteliğini ne de işsizliği belirliyor. AB ülkelerinde eğitim ile işsiz sayısı arasında ters yönlü bir ilişki gözlemlenebilirken, Türkiye'de böyle bir ilişki yok. Avrupa'da eğitim artarken işsizlik azalıyor. Bu süreç Türkiye'de aynı biçimde ilerlemiyor. Türkiye'de ortaokul ve ilköğretim mezunlarının yüzde 13'ü işsiz, üniversite mezunu olmak da durumu değiştirmiyor. Türkiye'de lise mezunlarının yüzde 13'ü, üniversite mezunlarının yüzde 10'u işsiz.'' Araştırmada, eğitim ve istihdam arasındaki kopukluğun nedenleri ''Üretimin düşük katma değerli, emek yoğun işlerde yoğunlaşması nedeniyle nitelikli emek ihtiyacı artmaması'' ve ''Üniversiteler de dahil olmak üzere eğitimin ülke ihtiyaçlarına göre şekillendirilmemesi'' olarak gösterildi.

-''İŞ GÜCÜNÜN EĞİTİMİ VE İŞSİZLİK''-

''Sadece eğitimdeki gelişmelerin Türkiye'deki istihdam ve işsizlik sorunlarını çözeceğini iddia etmek sorunu hiç anlamamak anlamına gelmektedir'' görüşü dile getirilen araştırmada, şu değerlendirmeye yer verildi: ''İş gücünün eğitimi işsizlik sorununu çözemez, ancak çalışabilir nüfusu istihdam edilebilir duruma getirebilir. TİSK ve TÜSİAD gibi işveren kuruluşları emek gücünün nitelikli olmasını, insanların kendilerine nitelik katmalarını yani kendilerini imal etmelerini istiyorlar. Fakat bugünkü ekonominin emek yoğun sektörlerde kaldığı sürece var olan iş gücü kapasitesini istihdam edemediği de bir gerçek. Ancak işverenler yine de ellerinin altında her an kullanabilecekleri geniş bir eğitimli iş gücü bulundurmak istemektedirler. Bir başka deyişle, sermaye emeği 'musluktan akan su gibi' istenildiği zaman akacak, istenildiği zaman kapatılacak bir şekilde algılamakta ve bu algılamaya uygun politikaları/düzenlemeleri hayata geçirmektedir.''

(aa)