ANKARA/Ünlü araştırma şirketi VERSO, ANAP için kapsamla bir araştırma yaptı.ANAP Genel Başkanlık yarışından, seçmenin partiden kaçışına kadar pek çok soruya cevap arandı.VERSO'nun anketinden birbirinden ilginç sonuçlar çıktı.İşte bu anketin tamamı.
“ANAP’A KİM GENEL BAŞKAN OLMALI ? “
PROFİL
Aşağıda bulguları sıralanmış olan kamuoyu araştırması ANAP GENEL MERKEZİ’nin VERSO SİYASAL ARAŞTIRMALAR MERKEZİ’ne başvurusu üzerine, onayladıkları örneklem esas alınarak yapılmıştır.
Araştırma, 4-8 Ocak 2003 tarihinde, 18 yaşın üzerinde 2186 kişi ile yüzyüze görüşülerek yapılmıştır. Deneklerin dağıtımında bölgelerin nüfus ağırlığı göz önünde tutulmuştur.
Deneklerin bölgelere dağılımı şöyledir:
ORAN SAYI
MARMARA 28 612
EGE 16 350
ORTA ANADOLU 15 328
AKDENİZ 12 262
KARADENİZ 11 240
DOĞU ANADOLU 10 219
GÜNEYDOĞU A. 8 175
100 2186
Bu bölgeler kapsamı içinde;İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Gaziantep, Bursa, Samsun, Trabzon, Kayseri, Eskişehir, Balıkesir, Edirne, Diyarbakır, Van Erzurum illeri çevresi içinde çalışılmıştır.
Deneklerin % 28’lik kesimi kadın, kalanı erkektir.
Deneklerin eğitimlerine göre dağılımları şöyledir
ORAN SAYI
EĞİTİMSİZ 7 153
İLK 17 372
ORTA 25 547
LİSE 37 809
YÜKSEK 14 306
100 2186
Deneklerin gelir dağılımları şöyledir:
ORAN SAYI
DÜŞÜK 37 809
ORTA 51 1115
YÜKSEK 12 262
100 2186
SİYASİ YAPI
„2002 seçimlerinde kime oy verdin“ sorusuna denekler şöyle yanıt vermişlerdir:
ORAN SAYI
AKP 26.86 587
CHP 15.28 334
DYP 7.36 161
ANAP 4.08 89
GP 5.96 130
DEHAP 4.56 100
MHP 6.50 142
BAŞKA 7.60 166
GEÇERSİZ 3.70 81
OY VERMEDİ 15.30 334
CEVAPSIZ 2.80 61
100.00 2186
Yukardaki bu tablo tüm seçmeni kapsayan bir niteliktedir. Yüksek Seçim Kurulu ise oy hesaplamalarında yalnızca geçerli oyları hesap etmektedir
Yüksek Seçim Kurulunun yaptığı gibi yalnızca geçerli oylar açısından duruma bakarsak:
ORAN SAYI
AKP 34.8 761
CHP 19.1 418
DYP 9.2 201
MHP 8.5 186
GP 7.5 164
DEHAP 6.2 136
ANAP 5.1 111
BAŞKA 9.6 210
100.00 2186
Yukardaki bu tablo, ilan edilmiş olan seçim sonuçları ile kabul edilebilir ölçüde uyuşmaktadır.
Bu, araştırmada doğru hedef kitleye ulaşıldığını göstermektedir.
„ANAP LİDERLİĞİ İÇİN“ İSİM SORGULAMASI
Yaklaşmakta olan ANAP Kongresi süreci içinde genel başkanlığa adaylıklarını RESMEN açıklamış olan beş kişi, adları ALFABETİK SIRA İLE verilerek ve „sizce ANAP Genel Başkanlığı’na kim uygundur“ biçiminde sorgulanmıştır:Alınan yanıtlar şöyledir:
ORAN SAYI
ADİL AŞIRIM 3 66
ALİ TALİP ÖZDEMİR 9.4 205
EKREM PAKDEMİRLİ 2.2 48
IŞIN ÇELEBİ 3.6 79
LÜTFULLAH KAYALAR 39.5 863
BİLMEM-KARIŞMAM 17.8 389
CEVAPSIZ 24.5 536
100 2186
Görüldüğü gibi seçmen tabanının önemli bir kesimi açık ara ile Lütfullah Kayalar’ı işaret etmektedir.
Kayalar’ı ise daha düşük oranda da olsa Ali Talip Özdemir izlemektedir.
„Cevapsız“ oranının yüksek olması Kayalar’ın seçmen kitlesi bütünü içerisinde tam anlamıyla tanınmıyor olmasına bağlı görülmelidir.
İlerde görüleceği gibi, deneklere,
„geçmiş seçimlerin herhangi birinde ANAP’a oy verdiniz mi“sorusu da sorulmuştur. Bu soru ve yanıtları daha sonra sunulacaktır.
Ancak, Lütfullah Kayalar’ın, geçmişte (ve bugün) ANAP’a oy vermiş olan seçmen arasındaki beğenilme oranının çok daha yüksek olduğu gçzlenmektedir. Ancak ANAP’a geçmişte oy veren seçmenlerin % 25‘e yakınının konuyu gündemleri dışında tuttuğu da (bilmem, karışmam, cevapsız) dikkat çekmektedir. Bu oran yalnızca seçimlerle ilgili değil, genel olarak „geçmişle“ ilgili olduğu için şaşırtıcı değildir.
GEÇMİŞTE ANAP’A OY VERENLER ARASI
ORAN SAYI
ADİL AŞIRIM 2.49 23
ALİ TALİP ÖZDEMİR 6.92 64
EKREM PAKDEMİRLİ 1.30 12
IŞIN ÇELEBİ 1.62 15
LÜTFULLAH KAYALAR 64.76 599
BİLMEM-KARIŞMAM 10.27 95
CEVAPSIZ 12.65 117
100.00 925
ANAP’A İLİŞKİN DİĞER SORULAR
İsim sorgulamasının ardından, „Size göre ANAP neden başarısız oldu“ sorusu sorulmuştur.Bu soruya verilen yanıtlar şöyledir:
ORAN SAYI
HALKTAN KOPTU 18.4 402
YİRMİSEKİZ ŞUBAT 13.5 295
ÖZAL'DAN KOPTU 12.7 278
DEVLET PARTİSİ OLDU 7.1 155
ZAMANI DOLDU 3.4 74
BAŞKA 9.8 214
BİLMEM-KARIŞMAM 32.4 708
CEVAPSIZ 2.7 59
100 2186
Daha çok kitlesel parti olma imajının yitirilmesi ile ilgili konuların ön plana çıktığı görülmektedir.
Bu arada „28 Şubat“ ve „Özal’dan koptu“ gerekçesinin somut bir neden olarak çok daha genel olan „halktan koptu“ açıklamasına yakın ölçüde önem kazanmış olması dikkat çekmektedir. „Zamanı doldu“ açıklamasının düşük olması ise bu parti için umut verici sayılabilir.
„Gelecekte ANAP ne yapmalı“ sorusunun yanıtları ise şöyle olmuştur:
ORAN SAY
ÖZAL FİKRİNE DÖNMELİ 11.3 247
DYP İLE BİRLEŞMELİ 27.2 595
YENİ PROGRAM YAPMALI 9.2 201
HİÇ BİR ŞEY YAPAMAZ 7.1 155
BAŞKA 8.3 181
BİLMEM-KARIŞMAM 34.1 745
CEVAPSIZ 2.8 61
100 2186
Görüldüğü gibi, seçmenin temel eğilimi DYP ile birleşme yönündedir. Ancak „Özal fikrine dönmeli“ görüşünün (bilmem, karışmam dışlandığında) büyük oranlara ulaşıyor olması istenilen bu birleşmenin düşünsel temeline işaret etmektedir.
Bir önceki soruya verilen cevaplar düşünüldüğünde bu birleşmenin „devletçi, halktan kopuk, 28 Şubatçı“ bir eksende olmaması gerektiği görüşünün ağır bastığı görülmektedir.
Deneklere,„geçmiş seçimlerin herhangi birinde ANAP’a oy verdiniz mi“ sorusu sorulmuştur. Bu soruya verilen yanıtlar şöyledir:
ORAN SAYI
EVET 42.3 925
HAYIR 46.5 1016
CEVAPSIZ 11.2 245
100 2186
Görüldüğü gibi seçmenin yarıya yakın bir kesiminin herhangi bir seçimde de olsa ANAP’a oy vermiş olması söz konusudur. Bu durumda ANAP’ın seçmenin yabancılık çekeceği bir parti olmadığı ve geçmişte geniş bir seçmen yelpazesine hitap edebildiği anlaşılmaktadır.
SONUÇLAR
Araştırmada ANAP Kongresi öncesi Genel Başkan adaylarının konumu ve bunun yanı sıra ANAP ile ilgili bazı sorun alanları incelenmiştir.
Seçmenin tercihinin açık bir şekilde Lütfullah Kayalar’dan yana olduğu görülmektedir. Geçmişte ANAP’a oy verenler incelendiğinde ise Kayalar’ın tercih edilme oranı daha da artmaktadır.
Öte yandan ANAP’ın başarısızlığının ardında da „Devletçi“ ve „28 Şubatçı“ politikaların önemli bir rol oynamış olduğu görülmektedir. Özel girişimciliği Türkiye’ye tanıtmış partinin „Devletçilikten“ ve „askerci“ olmaktan mahkum ediliyor olması ironik bir gerçektir.
ANAP için neler yapılabileceği konusunda konuşmak için erkendir. Gerçi seçmen tabanında önemli bir kesim ANAP’a yabancı değildir ama, bugün için bu kesimin tercihleri eleştirel değerlendirmeler dışında çok da açık değildir. Bunun için daha kapsamlı araştırma ve değerlendirmelere gerek olduğu açıktır.
PROF.DR. MURAT ŞEKER
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:07
