Hükümetin yılbaşında piyasaya çıkartacağı 1 Yeni Lira ve Yeni Kuruş basımı ile ilgili ihale sonuçları Hazine ve Darhane'yi karıştırdı. 28 Mayıs tarihinde, yılbaşında piyasaya çıkması beklenen Yeni Lira ve Yeni Kuruş'un basılacağı metal pullar için ihale yapıldı. Bu ihalenin büyük kısmını Alman ve Koreli firmalar kazanmıştı. Yerli firmaların oluşturduğu kısım ise ihalede küçük bir pay alınca ihale ''firmaların yeterlilik belgelerini ibraz etmemeleri'' gerekçesiyle iptal edildi.
Darphane Genel Müdürlüğü 28 Mayıs 2004 tarihinde 1 Yeni Lira, 50, 25, 10, 5 ve 1 Yeni Kuruşların basımı için toplam 7 milyon 880 bin 250 kilogram tutarında metal pul alımı ihalesi açtı. İhalede Alman Eurocoin ve Koreli Pungsan firmaları işin toplam 5 milyon 964 bin 750 kilogramlık bölümünü alırken, Altek, Kayalar ve Koreş adlı Türk firmalarının oluşturduğu konsorsiyum yalnızca 1 milyon 915 bin 500 kilogramlık bölümünü alabildi.
Genel Müdür rapor aldı
Bu gelişme üzerine ihalenin 11 Haziran tarihinde iptal edildiği belirtilirken Darphane Genel Müdürü Tuğrul Ünal rapor alarak ayrıldı. Genel Müdür Ünal'ın yerine ise yardımcısı Ahmet Erol vekalet ediyor.
Tartışmalar nedeniyle Genel Müdür'ün 1 Yeni Lira basımı öncesinde rapor alarak görevini bırakmasının ve ihalenin yenilenmesinin ise metal paraların yılbaşında kullanımına çıkmasını geciktirebileceği belirtiliyor. Bu arada Ünal'ın görevden alınacağı da konuşulan konular arasında.
Yerliler birleşti
Hazine ve Darhane'yi karıştıran olayın arkasında ise yerli ve yabancı firmaların ihaleden aldıkları pay arasındaki dengesizlik olduğu belirtiliyor.
28 Mayıs 2004 tarihinde yapılan pul alımı ihalesinde Türkiye'de madeni para pullarını üreten üç firma olan Kayalar, Koreş ve Altek, bu alanda dünyaca ünlü Alman Eurocoin ve Kore menşeli Pungsan adlı firmalara karşı yarıştı.
Türk firmaları tasarlanan 1 Yeni Lira ile 50 Yeni Kuruş'un pullarının üretimi konusunda gerekli teknolojiye sahip olmadıkları için bu alanda geri adım atmak zorunda kaldılar. Normal zamanda birbirinin rakibi olan ve ihaleye konsorsiyum olarak giren üç Türk firması yalnızca 25 Yeni Kuruş ile 1 Yeni Kuruş'un pulları ile ilgili ihaleyi kazanabildi.
Koreli Pungsan firması 50 Yeni Kuruş'un basım ihalesini alırken Alman firması Eurocoin 1 Yeni Lira, 10 Yeni Kuruş ve 5 Yeni Kuruş ile ilgili ihaleyi kazandı.
Bu sonucun ardından Darphane yönetimi ''firmaların yetirlilik belgelerini ibraz etmemeleri'' gerekçesiyle ihaleyi iptal etti.
Konunun uzmanları ihalenin iptal edilmesiyle metal 1 Yeni Lira ile 50 ve 25 Yeni Kuruşların basımının tehlikeye girebileceği uyarısında bulunuyorlar. Çünkü Darphane Genel Müdürlüğü ihale duyurusunda bu paraların pullarının teslimi için şirketlere 195 gün (6.5 ay) süre vermişti.
Yeni ihale
Dün Hazine Müsteşarlığı'ndan yapılan açıklamada ise 14 Haziran itibarı ile pul ihalesinin yeniden açıldığı belirtildi. İhaleye katılacak firmaların yeterlilik belgelerini 29 Haziran tarihine kadar teslim etmeleri istenirken ihalenin 15 Temmuz 2004 tarihinde sonuçlandırılacağı bildirildi.
Pulları Darphane'ye vermek için 6.5 ay süre tanınan firmalar teslimatta zorlanmasa bile Darphane'nin basım kapasitesinin, paraların kullanımında aksaklık doğurabileceği bildirildi. Darphane Genel Müdürlüğü yetkilileri ise kurumun kapasitesinin yettiğini ve 1 Yeni Lira ve Yeni Kuruş kullanımında gecikme olmayacağını belirttiler.
İptal edilen ihaleyi alan firmalar
Para birimi Pul miktarı ihaleyi alan şirket
Yeri 1 TL 2.465.009 kg Alman Eurocoin
50 Yeni Kuruş 2.030.000 kg Koreli Pungsan
25 Yeni Kuruş 1.510.000 kg Kayalar, Altek, Koreş
10 Yeni Kuruş 924.000 kg Alman Eurocoin
5 Yeni Kuruş 545.750 kg Alman Eurocoin
1 Yeni Kuruş 405.000 kg Kayalar, Altek, Koreş
MİLLİYET
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 22:25
