ANKARA- Başbakan Abdullah Gül başkanlığında yapılan Irak zirvesinden, ABD askerlerinin Türkiye’de konuşlandırılmasına ilişkin mutabakat zaptına yönelik müzakerelerin bir süreliğine durdurulması kararı çıktı. ABD, Kuzey Cephesi’ni açmak için yarına kadar TBMM’den izin çıkarılması için baskı yaparken, Dışişleri Bakanlığı’nda yürütülen müzakerelerde ve Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış ile Devlet Bakanı Ali Babacan’ın Washington’daki temaslarında istenen noktaya gelinmeyince, zirvede ''Pürüzler sürerken, ayın 18’ine kadar bu kadar önemli bir taahhüdün altına girmemiz doğru olmaz. Önce sorunlar giderilsin'' görüşü benimsendi.
Zirveye Genelkurmay Başkanı Org. Hilmi Özkök, Abdüllatif Şener, Yaşar Yakış, Ali Babacan’ın yanı sıra Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in özel kalem müdürü ve dış politika başdanışmanı Tacan İldem de davet edildi. 3.5 saat süren toplantı sırasında Yakış ve Babacan’ın yanı sıra Amerikan heyetiyle görüşmeleri yürüten diplomat ve askeri yetkililer müzakerelerde yaşanan pürüzleri sıraladılar.
ABD YANAŞMADI
Mutabakat zaptı (memorandum of understanding - ''MoU'') görüşmelerinde en büyük sıkıntının Ankara’nın ''tüm taahhütlerin yazılı hale getirilmesi'' yönündeki talebi üzerine çıktığı ve Amerikan tarafının buna yanaşmadığı kaydedildi. Başbakan Gül’ün, ''Tam olarak anlaşmaya varılmadan parlamentodan böyle bir yetki istemek doğru olmaz'' dediği öğrenildi. Şubat ayı başında başlayan ''MoU'' müzakerelerini Türkiye’nin tavrını göstermek için bir süre durdurma eğilimi ağırlık kazındı. Başbakan Gül, Brüksel’de AB zirvesine katılmak için bugün Ankara’dan ayrılırken, bakanlar kurulunun da tezkereyi TBMM’ye göndermeyeceği ortaya çıktı. ABD’den Ankara’nın beklentilerini karşılayacak yanıt gelmeden acele edilmeyeceği öğrenildi.
30 MİLDE BEKLİYORLAR
Üst düzey bir yetkili, ABD’nin 18 Şubat’a kadar izin kararının çıkarılması yönündeki baskısının ardında, Kuzey Cephesi açısından hayati önem taşıyan ''4. tümen''i taşıyan filonun Türkiye’nin 30 mil açıklarına kadar yaklaşarak beklemeye başlamasının yattığını belirtti.
Sorunlar neler?
• MoU’nun siyasi bölümünde, Ankara’nın operasyonun uluslararası yasallık ve meşruiyet içinde yapılmasına yönelik koşullarını karşılayacak yanıt gelmedi.
• Türkiye’nin ekonomik zararının karşılanmasına yönelik protokolde de Türkiye’nin beklentileri Babacan’ın Washington temaslarında da giderilemedi ve yazılı taahhüt isteğine de istenen yanıt gelmedi.
• Askeri protokolde de Kuzey Irak’taki Türk birliklerinin ABD’li komutana bağlanması isteği kabul edilemez bulundu.
(Milliyet)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:21
