ABD'DE IRAK'LA SAVAŞIN EKONOMİK BOYUTU TARTIŞILIYOR...

EVRİM ÖCAL WASHINGTON- "Irak'la savaş olsun mu olmasın mı?" tartışmaları sürerken, Amerika Birleşik Devletleri'nde savaşın ekonomik boyutu tartışılmaya başlandı. Ekonomistler, savaştan sonraki ekonomik etkileri ölçmeye çalışırken, savaş konusundaki belirsizlik, şimdiden borsaları olumsuz yönde etkiliyor. Cambridge Enerji Araştırmaları Birliği uzmanlarından James Plackle, savaşın doğuracağı ekonomik etkilerin, savaşın süresine ve Irak'taki petrol tesislerinin hasar görüp görmemesine bağlı olacağını söyledi. Basra Körfezi'nde askeri operasyonların başladığında üç önemli gelişmenin yaşanacağını ifade eden Plackle, "Petrol fiyatları artacak, borsalar düşecek ve altın fiyatı yükselecek. Bunun ötesinde, bu hareketlerin süresini şimdiden kestirmek mümkün değil" dedi. Plackle, Irak'ta siyasi istikrarsızlık olasılığı ile petrol üretiminin durma ihtimalinin varlığına da dikkati çekerek, Saddam Hüseyin'in 1991 yılındaki Körfez Savaşı'nda, muharebeyi kaybedip çekilirken, Kuveyt petrol kuyularını ateşe verdiğini belirtti. Merkezi Washington'daki Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi de savaşın en iyi ve en kötü sonuçlarını belirleyen bir rapor hazırladı. Raporda, kısa ve kesin sonuçlu bir savaştan Ortadoğu'daki siyasi huzursuzlukları körükleyecek uzun bir savaşa ve bölge dışında da terörist saldırılara kadar her konuda görüş belirtildi. Ekonomist Larry Meyer ise birçok Amerikan şirketini, bölgedeki yatırım stratejilerini yeniden düşünmeye sevk ettiğini ifade ederek, "İş dünyasındaki kararları paralize eden ve ekonomi üzerinde ağırlık oluşturan belirsizliğin çok büyük bir faktör olduğunu düşünüyorum" görüşünü savundu. Amerikan hükümetinin savaş açmanın maliyetine katlanacak olmakla birlikte Meyer, öteki müttefiklerin savaş sonrası onarım masraflarına katılmalarını bekliyor. Larry Meyer, Irak'ta Amerikan işgalinin uzun sürmesinin Amerikan ekonomisinin üzerindeki yükü büyük çapta artıracağını da düşünüyor. ÜRDÜN SAVAŞTAN ÇOK EKONOMİSİNİ DÜŞÜNÜYOR Meyer'e göre, Irak'a yakın ülkeler, Türkiye, Suriye ve Ürdün özellikle zor durumda kalacak. Bu ülkelerin Körfez Savaşı'nda olduğu gibi en ağır yükü çekeceğini kaydeden Meyer, "Bu ülkeler için şu anda oldukça karlı olan sınır ticareti ve petrol satışı duracak. Bölgedeki yabancı yatırımlar kesintiye uğrayacak, binlerce mültecinin barındırılıp doyurulmasının masrafları yüksek olacak. Türkiye ve Ürdün savaşa yardımın karşılığında, daha çok Amerikan yardımı istiyor" diye konuştu. Savaş, bölgede en çok etkilenecek olan Ürdün'ü de endişelendiriyor. Amerikan iş çevreleriyle bir toplantı sırasında, Ürdün'ün Washington Büyükelçisi Kerim Kawar şu andaki kriz hakkında, "Ortadoğu'da sorunsuz bir yıl geçmiyor. Bu yıl da ötekilerden farklı değil. Bu bakımdan Ortadoğu'da en önemli mesele neyse onun üzerinde durmak gerekir. Bizim için en önemli konu, insanların refahıdır. Bu da ekonomik duruma bağlıdır. Biz halkın ekonomik durumunun düzelmesini istiyoruz" görüşünü belirtti. Beyrut'ta yayınlanan Daily Star gazetesinin editörü Rami Khouri ise Ürdün ve komşularının, Irak'ta savaştan sonra başlayacak yeniden imar çalışmalarından yararlanacaklarını belirterek, "Eğer Irak'ta dengeli bir durum olursa, Ürdün ve Suriye ile tüm komşuları uzun vadede yarar görecektir, çünkü çok büyük bir yeniden yapılanma çalışması için malzeme gerekecek, ticari sözleşmeler imzalanacak, transit ticaret başlayacaktır. Bu nedenle Ortadoğu'da herkes yarar görecektir. Ürdün, bölgede 30 yıllık bir geçmişe sahip ekonomik ve tarihi bağlara sahiptir" dedi. Bununla birlikte Khouri, Amerika'nın Irak'ta uzun süre kalmasının Amerikan aleyhtarı şiddet hareketlerine yol açacağını, bunun da yatırımcı güveninin yeniden kurulması ile bölge ekonomisinin istikrarını olumsuz etkileyeceğine işaret etti. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:11