‘Türkiye’de yabancı asker bulundurma ve yurtdışına asker gönderme’ tezkeresi, Bakanlar Kurulu’nda imzalandı. Bazı bakanların sert itirazlarına maruz kalan tezkerenin, ABD ile son mutabakatın ardından bugün Meclis’e gelmesi bekleniyor.
Muhtemel Irak harekatı öncesinde ABD ile müzakereler sona yaklaşırken, ‘asker gönderme ve asker bulundurma tezkeresi’ yaklaşık 6 buçuk saat süren tartışmalı Bakanlar Kurulu toplantısının ardından imzalandı. “61 bin Amerikan askerinin 6 aylığına” Türkiye’ye gelmesini öngören tezkerenin, “ABD ile müzakerelerin sonucuna göre” bugün Meclis’e sevk edilmesi bekleniyor. Başbakan Abdullah Gül, Bakanlar Kurulu’nun ardından Çankaya Köşkü’ne çıkarak Cumhurbaşkanı Sezer’i bilgilendirdi.
Bazı bakanların tezkereye itiraz ettiği Bakanlar Kurulu’nda hararetli tartışmalar yaşandı. Toplantının bir bölümünde ilk kez bürokratlar ve danışmanlar dışarı çıkarıldı. Başbakan Yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Devlet Bakanı Mehmet Aydın, Kültür Bakanı Hüseyin Çelik, Enerji Bakanı Hilmi Güler ve Sağlık Bakanı Recep Akdağ tezkereye ilişkin itirazlarını seslendirdi.
Amerika'ya yönelik en sert eleştiriler Yalçınbayır, Çelik ve Aydın’dan geldi. Yalçınbayır ve Aydın tezkereye Meclis’te ‘hayır’ oyu vereceklerini Başbakan Abdullah Gül’e söylediler. En sert tepkiyi gösteren Bakan Aydın'ın, "Ben mutabakat sağlandığına ilişkin yazılı belge istiyorum. Genel başkanımız da böyle söylemişti. Şimdi ne değişti?" diye sorduğu belirtildi.
Yalçınbayır, tezkerenin uluslararası meşruiyet şartı aramasını bunun için de BM kararının beklenmesi gerektiğini savundu. Kültür Bakanı Çelik de, ABD’nin Afganistan operasyonu öncesi Pakistan’a verdiği sözleri tutmadığını hatırlattı. Başbakan Abdullah Gül, eleştiriler karşısında, “Biz bu işte var mıyız yok muyuz? Cevabı aranması gereken soru bu. Operasyonun dışında kalmanın maliyeti, içinde olmanın maliyetinden daha yüksek olur.” dedi. Başbakan Gül, ABD’nin önerdiği miktarın toplam teminat ile birlikte 26 milyar dolar olduğunu ifade etti.
ABD askerleri 6 ay mı kalacak?
Edinilen bilgiye göre, Bakanlar Kurulu’nda özellikle tezkerenin süresine ilişkin tartışmalar yaşandı. Başbakan Abdullah Gül ve bakanların yabancı askerlerin konuşlandırılması süresini uzun bulması üzerine; süre konulmaması, Meclis’ten de 3 ay süre alınması yolunda ‘eğilim’ belirdi.
Yalçınbayır ile Aydın, Bakanlar Kurulu’nda Başbakan Gül’den, itirazlarını kamuoyuna açıklamak için izin istedi. Edinilen bilgilere göre tezkerede, Kuzey Irak’a gidecek Türk askerinin sayısı konusunda net bir ifadeye yer verilmedi. Ancak Türkiye’ye gelecek veya geçiş yapacak ABD askeri sayısı ise 61 bin olarak belirlendi.
Bu arada Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, ABD ile Mutabakat Muhtırası’na son nokta konulmadan, Bakanlar Kurulu’nda imzaya açılan tezkerenin Meclis’e gönderilmeyeceğini söyledi. Türkiye ile ABD arasındaki görüşmelerin son durumunda ise askeri ve siyasi konularda önemli ölçüde mutabakata yaklaşıldığı; ancak ekonomik konularda ise pürüzlerin sürdüğü haberleri geliyor. Son olarak, Türkmenlerin konumunun iyileştirilmesi konusunda ABD tarafı ile mutabakata varıldı.
Akşam ilerleyen saatlerde yeniden Dışişleri Bakanlığı’na gelen ABD Büyükelçisi Pearson’ın uzlaşmazlığa neden olan konularda ABD’den aldığı yeni talimatları Ankara’ya ilettiği öğrenildi. Pearson’ın gelişiyle, mutabakat zaptı görüşmelerine, verilen aradan sonra gece yeniden başlandı. Tezkerenin, bugün TBMM’ye sevk edilmesi durumunda mutabakat müzakerelerinin bekleneceği öğrenildi.
AK Parti Grubu’nun Meclis toplantısı ise bugün saat 12.00’de yapılacak. Erdoğan da son durumla ilgili olarak akşam bazı bakanlarla 3 saaatlik istişare toplantısı gerçekleştirdi.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:25
