Recep Tayyip Erdoğan''ın siyasi yasağının kaldırılarak başbakanlık yolunun açılmasının perde arkasında yaşanan kritik pazarlığın üzerindeki sır perdesi yavaş yavaş aralanıyor.
AKP''den istifa eden eski Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu''nun Devrim Sevimay''ın röportajında açıkladığı gizli pazarlığın, o günlerde Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer''in CHP''ye ve Deniz Baykal''a kırılmasına neden olduğu anlaşıldı.
Çünkü Sezer, Tayyip Erdoğan''ın siyasi yasağının kaldırılması için henüz şartların olgunlaşmadığı düşüncesiyle, ülkenin istikrarı bakımından bu düzenlemenin bir süre daha geciktirilmesini istiyordu. Ancak Baykal Sezer''in uyarılarını dikkate almadı.
Erdoğan''ın yasağının kaldırılıp başbakanlık koltuğuna oturması yönündeki Anayasa değişikliği ilk olarak 22 Kasım 2002 günü yapılan Baykal-Erdoğan görüşmesinde gündeme geldi.
İktidarla muhalefet arasında bahar havasının estiği o ilk günlerde her iki lider de demokrasi ve insan hakları standardının yükseltilmesi konusunda görüş birliği içindeydi. Her iki Genel Başkan da bu konuda yapılması gereken yasa ve Anayasa değişikliklerinin uzlaşmayla ve zaman kaybetmeksizin gerçekleştirilmesini istiyordu.
Sözlü mutabakat
22 Kasım günü AKP Genel Merkezi''nde yapılan görüşmede bu çerçevede Tayyip Erdoğan''ın siyasi yasağını kaldıracak Anayasa değişikliği konusunda da tam bir mutabakata varılıyor.
Ancak bu mutabakat sağlanırken Deniz Baykal, Tayyip Erdoğan''a çok net bir uyarıda bulunuyor: Toplumda ve devlet kurumları arasında gerilim yaratacak uygulama ve çıkışlardan kaçının. Mayınlı alanlara basmayın, dikkat edin...
O günlerde Milli Eğitim Bakanı olan Erkan Mumcu''nun gündeme getirdiği YÖK ve üniversite reformu ile ilgili kaygı ve tereddütlerini de Erdoğan''a iletiyor Baykal ve bundan vazgeçilmesini öneriyor. Erdoğan da bu gibi kritik düzenlemeler konusunda ana muhalefet partisiyle ve toplumla mutabakat olmadan adım atılmayacağına söz veriyor. Böylece iki lider arasında sözlü bir mutabakat oluşuyor.
Mutabakatın hayata geçirilmesi ise Siirt seçimlerinin iptal edilmesinin hemen ardından 3 Aralık 2002 günü Meclis gündemine getirilen, Tayyip Erdoğan''ın siyasi yasağının kaldırılmasını da kapsayan Anayasa değişikliği paketinde yaşanıyor. CHP, Tayyip Erdoğan''a Meclis ve Başbakanlık yolunu açan Anayasa düzenlemesine destek veriyor.
Ancak o günlerde laiklik konusunda duyarlı toplum kesimlerinde ve Erdoğan konusunda hâlâ kuşkuları olan Türk Silahlı Kuvvetleri başta olmak üzere bazı devlet kurumlarında bu düzenleme tepki çekiyor.
Sezer mesaj gönderiyor
Cumhurbaşkanı Sezer de Erdoğan''ın siyasi yasağının kaldırılmasını istemiyor. Cumhurbaşkanı''nın ve bazı devlet kurumlarının eğilimi, bir süre Erdoğan''ın dışarıda tutulması ve geçiş döneminin Abdullah Gül ile atlatılması yönünde.
O nedenle Cumhurbaşkanı Sezer anayasa değişikliği paketini veto ediyor. Veto üzerine CHP ve AKP kurmayları durum değerlendirmesi yapıyor. Baykal ile Erdoğan arasında mesaj trafiği başlıyor. Baykal''ın Erdoğan''ı rahatlatan şu mesajı geliyor:
''''Merak etmesin biz sözümüzün arkasındayız. Bu değişiklikleri, siyasi yasağın kaldırılmasını kişisel, Tayyip Erdoğan meselesi olarak algılamıyoruz, buna demokrasi meselesi olarak bakıyoruz. Paket aynen oylanıp kabul edilsin, biz buna destek veririz.''''
Ardından her iki partinin de vetoya karşı direnme kararlan açıklanıyor.
İşte tam bu aşamada Cumhurbaşkanı Sezer, Deniz Baykal''a o günlerde çok güvendiği bazı isimler aracılığıyla şu mesajı gönderiyor: ''''Deniz Baykal''ın ve CHP''nin ne yapmak istediğini anlayabilmiş değilim. Bu kararınızı gözden geçirin. Bir kez daha düşünün. Şu aşamada Tayyip Erdoğan''ın Başbakan olması ülke için iyi olmaz. Bazı sıkıntılar doğabilir. Biraz daha zamana ihtiyaç var...''''
... Ve başbakanlık
Erdoğan''ın yasağının sürdüğü günlerde Erdoğan''la Baykal arasında kamuoyuna açık iki resmi görüşme dışında doğrudan görüşme olmuyor ama mesaj trafiği hiç kesilmiyor.
İşte o kritik günlerde yüz yüze konuşma ihtiyacı doğuyor. Ama bu görüşme değil kamuoyu, iki liderin yakın çevresinden bile gizleniyor.
İstanbul''da Boğaz''ın Anadolu yakasında bugün kapanmış olan gözlerden ırak bir lokantada buluşuyor Erdoğan ile Baykal. İki lider de makam araçlarını kullanmıyor. Hatta Erdoğan''ı Samanyolu TV''nin o zamanki Ankara Temsilcisi ve Üsküdar''daki evinde kapı komşusu olan Haluk Örgün kendi aracıyla lokantaya getiriyor. Baykal da bir yakınının aracıyla geliyor.
Görüşmede de Erdoğan''ın başbakanlık yolunun açılması, türban, YÖK reformu ve ABD ile ilişkiler gibi kritik konular değerlendirilip mutabakat tazeleniyor.
Sezer''in içine sinmediği için veto ettiği Erdoğan''ın yasağının kaldırılmasına ilişkin Anayasa paketi jet hızıyla ikinci kez Meclis''in onayından geçiyor.
Ardından da Erdoğan Siirt''ten milletvekili seçiliyor ve Başbakanlığı Abdullah Gül''den devralıyor. YÖK reformu konusunda direnen Erkan Mumcu da Milli Eğitim''den Kültür ve Turizm Bakanlığı''na kaydırılıyor. Bu gizli pazarlık iki yıl aradan sonra, Mumcu''nun AKP''den istifa ettikten sonraki açıklamalarıyla ortaya çıkıyor. Acaba bilinmeyen başka pazarlıklar, başka gizli mutabakatlar da var mı?
(Bilal ÇETİN- VATAN)
Güncellenme Tarihi : 17.3.2016 11:17
